TBMM’de kabul edilen yeni yasa ile turizm sektöründe haftalık izin düzeni değiştirildi. Artık haftalık tatil 6 gün değil, 10 gün çalışmayla hak edilecek.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen yasa değişikliği, turizm sektöründe görev yapan çalışanlar için çalışma koşullarını köklü biçimde değiştirdi. Yeni düzenlemeyle, turizm iş kolunda çalışanlar, haftalık izin hakkı elde edebilmek için 6 gün yerine 10 gün çalışmak zorunda kalacak.
İş Kanunu’nda Turizme Özel İstisna
Mevcut İş Kanunu’na göre bir işçinin haftalık tatil hakkı 6 günlük çalışmayla doğarken, turizm sektörüne özel bu yeni düzenlemeyle genel kuralın dışına çıkıldı. Yeni yasaya göre:
Turizm çalışanları 10 gün çalıştıktan sonra 1 gün tatil yapabilecek.
Bu düzenleme, hafta tatilinde çalışmayı “fazla mesai” kapsamından çıkarıyor.
Yani, hafta tatilinde çalıştırılan işçiye yüzde 50 zamlı ücret ödenmeyecek.
İşverenlere Esneklik, Çalışanlara Yoğun Mesai
Düzenlemede dikkat çeken bir diğer unsur ise biriken tatil haklarının hangi süre içinde kullandırılacağına dair açık bir hüküm bulunmaması. Bu durum, özellikle sezonluk yoğunluk dönemlerinde işverenlerin işçilere haftalar boyunca izin kullandırmama olasılığını gündeme getiriyor.
Uzmanlar, bu boşluğun yalnızca Yargıtay içtihatlarıyla netleşebileceğini belirtiyor. Şu anki haliyle, bir işveren sezon boyunca işçisine yalnızca 11 günde bir izin kullandırabilir.
Sektörel Gerekçe: Yüksek Sezonun Zorunluluğu
Yasanın gerekçesinde, turizm sektörünün mevsimsel yoğunluğu, yüksek müşteri trafiği ve personel ihtiyacı gibi sebeplerle farklı bir izin düzenine ihtiyaç duyduğu belirtildi. Bu düzenlemenin işletmelerin operasyonel yükünü hafifletmesi hedefleniyor.
Ancak bu gerekçeye karşın sendikalar ve iş hukukçuları, düzenlemenin çalışan haklarını zayıflattığını ve dinlenme hakkını ertelediğini savunuyor.
Tartışmalar Sürüyor
Yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte gözler Anayasa Mahkemesi’ne olası bireysel başvurulara ve Yargıtay’ın olası içtihatlarına çevrildi. Çalışma koşullarının bu şekilde yoğunlaştırılmasının iş sağlığı ve güvenliği açısından da riskler barındırdığı ifade ediliyor.
Artık turizm sektöründe çalışan bir işçi, haftalık tatil için 6 gün değil 10 gün çalışmak zorunda. Hafta tatilinde çalışmak fazla mesai sayılmayacak. Biriken izinlerin kullanımı konusunda ise belirsizlik sürüyor.
SOSYAL MEDYADA BÜYÜK TEPKİ
“Turizm işçisine kölelik düzeni getirildi” diyen kullanıcılar, Twitter’da (X) #İzinYok ve #TurizmEmekçisi etiketleriyle binlerce paylaşım yaptı. Özellikle yaz sezonunda yoğun tempoda çalışan otel, restoran ve tur rehberi çalışanları, bu yeni düzenlemeyle neredeyse insanüstü bir tempoya mahkûm edildiklerini söylüyor.
Öte yandan uzmanlar, yasanın uygulanmasıyla birlikte çalışanların dinlenme hakkının ciddi biçimde ihlal edileceğine dikkat çekiyor. Ayrıca yasa metninde, biriken izin günlerinin ne zaman ve nasıl kullandırılacağına dair herhangi bir netlik olmaması, işçilerin belirsizlik içinde çalışmasına neden oluyor.
