ATV ekranlarında uzun yıllardır izleyicilerin büyük bir ilgiyle takip ettiği Kim Milyoner Olmak İster, 27 Eylül Cuma akşamı yayınlanan yeni sezon bölümüyle yine büyük bir heyecan yarattı. Oktay Kaynarca'nın sunumuyla izleyici karşısına çıkan yarışmada, yarışmacılara oldukça düşündürücü bir soru yöneltildi: "Hangisi eklem bacaklı, çok ayaklı bir hayvandır?" Bu soru izleyiciler arasında merak uyandırdı. Peki, bu sorunun doğru cevabı neydi? İşte sorunun yanıtı ve detaylı açıklamalar!
Soru şu şekildeydi:
"Hangisi eklem bacaklı, çok ayaklı bir hayvandır?"
Şıklar ise şu şekildeydi:
- A-) Yılan
- B-) Çıyan
- C-) Kobra
- D-) Bukelamun
Sorunun doğru cevabı ise B şıkkı - Çıyan.
Çıyan: Eklem Bacaklı, Çok Ayaklı Bir Canlı
Çıyanlar, eklem bacaklılar sınıfında yer alan ve myriapoda (çok ayaklılar) grubuna dahil olan bir hayvan türüdür. Çıyanlar, vücut yapıları ve çok sayıda bacaklarıyla bilinir. Çoğu tür, her segmentinde bir çift bacak barındırır ve bu özellikleri onların kolayca tanınmasını sağlar. Eklem bacaklılar ailesinin bir üyesi olan çıyanlar, zehirli olmalarıyla da tanınır. Çıyanlar, doğada avcı bir rol üstlenir ve genellikle böcekler ve küçük omurgasızlarla beslenir.
Çıyanların bilimsel adı Chilopoda olup, dünya genelinde yaklaşık 8000'e yakın türü bulunmaktadır. Vücutları genellikle segmentlere ayrılmıştır ve her bir segmentte bir çift bacak bulunur. Çıyanlar çok ayaklı yapıları ve hızlı hareket etme yetenekleriyle dikkat çekerler. Zehirli dişleri sayesinde avlarını kolayca etkisiz hale getirebilirler.
Kim Milyoner Olmak İster'deki Sorunun Doğru Cevabı Neden Çıyan?
Bu sorunun doğru cevabı olarak çıyan seçilmesinin nedeni, çıyanın eklem bacaklı ve çok ayaklı olmasıdır. Eklem bacaklılar (Arthropoda), dünyanın en büyük hayvan grubu olup çıyan da bu gruba aittir. Eklem bacaklılar, vücutlarının dış kısmında bir iskelet bulunmasıyla ve bölümlenmiş ayaklarıyla bilinirler. Çıyan da bu özellikleri taşır ve aynı zamanda çok sayıda bacağı vardır.
Çıyanlar genellikle her bir segmentte bir çift bacak taşırlar, bu da onları çok ayaklı (myriapoda) kategorisine sokar. Vücutları uzun ve ince olup, hızlı hareket etmeleriyle dikkat çekerler. Doğal yaşam alanlarında, özellikle böcek ve diğer küçük canlıları avlamak için hızlarını ve zehirlerini kullanırlar.
Diğer Şıkların Yanıtlarına Bakış
A) Yılan:
Yılanlar omurgalı hayvanlar grubuna aittir ve eklem bacaklı değildir. Yılanlar, sürüngenler sınıfında yer alır ve bacakları bulunmaz. Bu yüzden sorunun doğru cevabı yılan olamaz.
C) Kobra:
Kobrada, tıpkı diğer yılanlar gibi omurgalı bir hayvandır ve eklem bacaklı değildir. Aynı zamanda kobranın da bacakları bulunmadığı için çok ayaklı kategorisine girmemektedir.
D) Bukelamun:
Bukelamun, bir sürüngendir ve dört bacağı vardır. Ancak eklem bacaklılar sınıfına girmez. Eklem bacaklılar sınıfında yer almak için vücudun dış kısmında bir iskelet bulunması ve bacakların eklemli yapıda olması gerekir ki, bukelamun bu özellikleri taşımaz.
Eklem Bacaklılar Nedir ve Özellikleri Nelerdir?
Eklem bacaklılar (Arthropoda), dünya üzerinde en geniş yaşam alanına sahip olan hayvan grubudur. Bu grup, böcekler, örümcekler, kabuklular (karides, yengeç) ve çok ayaklılar (çiyanlar ve kırkayaklar) gibi farklı alt sınıfları içerir. Eklem bacaklıların başlıca özellikleri şunlardır:
Eklemli Bacaklar:
Eklem bacaklılar, vücutlarının çeşitli bölümlerinde eklemli yapılar barındırır. Bu yapı, hayvanın hareket etmesini sağlar. Her bacak bir ya da daha fazla eklem içerir, bu da hayvanın hareket kabiliyetini artırır.
Sert Dış İskelet (Eksoskeleton):
Eklem bacaklıların vücutlarını dışarıdan koruyan sert bir dış iskelet vardır. Bu iskelet hayvanı dış tehditlere karşı korur ve aynı zamanda hayvanın vücut yapısını destekler. Ancak, büyümek için eklem bacaklılar bu dış iskeleti belirli dönemlerde değiştirirler.
Segmentli Vücut:
Eklem bacaklılar, vücutlarının segmentlerden oluşmasıyla bilinir. Her bir segment, belirli organlara veya yapılara sahip olabilir.
Çok Ayaklılar:
Çıyanlar ve kırkayaklar gibi bazı eklem bacaklılar, çok sayıda bacağa sahiptir. Çıyanlar her vücut segmentinde bir çift bacak taşırken, kırkayaklar her segmentte iki çift bacak taşır. Bu özellikleri, onları eklem bacaklılar ve çok ayaklılar sınıfına sokar.
Çıyan ve Kırkayak Arasındaki Fark Nedir?
Çıyanlar ve kırkayaklar, her ikisi de çok ayaklılar sınıfında yer alsalar da aralarında önemli farklılıklar vardır:
Bacak Sayısı:
Çıyanlar, her segmentte bir çift bacak taşırken, kırkayaklar her segmentte iki çift bacak bulundurur.
Beslenme:
Çıyanlar etoburdur ve küçük böcekleri avlarlar. Kırkayaklar ise genellikle çürümüş bitkilerle beslenen otobur ya da detritivor canlılardır.
Zehir:
Çıyanlar, avlarını etkisiz hale getirmek için zehir kullanırlar. Zehirli dişleri, avlarına saldırdıklarında etkilidir. Kırkayaklar ise zehirli değildir ve savunma mekanizması olarak sadece kötü koku salgılarlar.
Çıyanların Yaşam Alanları ve Tehlikeleri
Çıyanlar dünya genelinde farklı iklimlerde ve yaşam alanlarında bulunabilirler. Çoğunlukla nemli ve karanlık bölgeleri tercih ederler. Özellikle çürümüş yapraklar, taş altları ve ağaç kabuklarının altında sıkça görülebilirler. Çıyanların zehirli olduğu bilinse de, çoğu türün insanlara karşı tehlikeli olmadığı kabul edilir. Ancak bazı büyük türlerin ısırıkları, insanlarda acıya neden olabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
1. Çıyan kaç bacaklıdır?
Çıyanlar her segmentte bir çift bacak taşırlar. Türüne göre bacak sayısı değişebilir, ancak genellikle 15-30 çift bacakları bulunur.
2. Çıyanlar zehirli midir?
Evet, çoğu çıyan türü zehirlidir ve avlarını bu zehirle etkisiz hale getirir. Ancak, çıyanların ısırıkları genellikle insanlar için ciddi bir tehlike oluşturmaz.
3. Çıyan ve kırkayak arasındaki fark nedir?
Çıyanlar her segmentte bir çift bacak taşırken, kırkayaklar her segmentte iki çift bacak bulundurur. Ayrıca, çıyanlar etobur ve zehirlidir; kırkayaklar ise otobur veya detritivor canlılardır.
4. Eklem bacaklılar ne demektir?
Eklem bacaklılar (Arthropoda), vücutları eklemli bacaklardan oluşan ve dış iskeletle korunan bir hayvan grubudur. Böcekler, örümcekler, çıyanlar ve kabuklular bu sınıfa aittir.
5. Çıyanlar nerede yaşar?
Çıyanlar nemli ve karanlık bölgeleri severler. Çoğunlukla yaprakların altında, taş altlarında veya ağaç kabuklarının içinde yaşarlar.
