8 Eylül Pazar günü ATV ekranlarında yayınlanan Kim Milyoner Olmak İster programının yeni bölümü, izleyiciler tarafından büyük bir heyecanla takip edildi. Sunucu Kenan İmirzalıoğlu'nun sorularıyla yarışmacıları zorladığı bu bölümde, Dünya tarihi boyunca yaşamış canlı türlerinden yaklaşık yüzde kaçının soyu tamamen tükenmiştir? sorusu soruldu. Bu soru, yarışmacıyı hem düşündürdü hem de izleyiciler arasında merak uyandırdı. Peki, bu sorunun cevabı nedir ve dünya tarihi boyunca hangi canlı türleri tamamen yok olmuştur? İşte detaylar…
Kim Milyoner Olmak İster: 300 Bin TL’lik Soru!
Yarışmanın 8 Eylül 2024 tarihli bölümünde sorulan bu soru, yarışmacıyı 300.000 TL'ye ulaştıracak önemli bir adım niteliğindeydi. Doğru yanıtı verip veremeyeceği merakla beklenen bu sorunun seçenekleri ise şu şekildeydi:
Dünya tarihi boyunca yaşamış canlı türlerinden yaklaşık yüzde kaçının soyu tamamen tükenmiştir?
A) 24
B) 49
C) 74
D) 99
Bu soruya verilecek doğru cevap, D şıkkı: %99 oldu.
Dünya Tarihi Boyunca Soyu Tükenen Canlı Türleri
Dünya tarihi, milyonlarca yıl boyunca çeşitli dönemler ve felaketler yaşamış, bunlar sonucunda birçok canlı türü yok olmuştur. Bilimsel verilere göre, dünya tarihi boyunca yaşamış canlı türlerinin yüzde 99’u çeşitli nedenlerle nesillerini devam ettiremeyerek yok olmuştur. Bu yüksek oran, dünya ekosistemlerinin ne kadar kırılgan olduğunu ve yaşamın sürekli değişen koşullara uyum sağlayamayan türlerin hızla ortadan kaybolmasına yol açtığını göstermektedir.
Dünya Tarihindeki Büyük Yok Oluşlar
Gezegenimizdeki biyolojik çeşitlilik, zaman içinde büyük değişiklikler geçirdi. Bilim insanları, dünya tarihindeki beş büyük kitlesel yok oluş olayını araştırmışlardır. Bu olaylar, milyonlarca yıl süren evrim sürecinde ekosistemleri dramatik bir şekilde değiştirmiş ve birçok canlı türünün tamamen ortadan kalkmasına yol açmıştır.
Ordovisiyen-Silüriyen Yok Oluşu (yaklaşık 444 milyon yıl önce): Bu dönem, deniz canlılarının %85’inin yok olmasına neden olan kitlesel bir yok oluşla karakterizedir.
Devoniyen Yok Oluşu (yaklaşık 375-360 milyon yıl önce): Özellikle deniz yaşamı bu dönemde büyük bir darbe almış, çok sayıda deniz canlısı türü yok olmuştur.
Permiyen-Triyas Yok Oluşu (yaklaşık 252 milyon yıl önce): Dünya tarihindeki en büyük kitlesel yok oluştur. Bu yok oluş, kara ve deniz yaşamının yaklaşık %96’sının ortadan kalkmasına neden olmuştur. Bu döneme, "Büyük Ölüm" adı verilmiştir.
Triyas-Jura Yok Oluşu (yaklaşık 201 milyon yıl önce): Dinozorların evrimini hızlandıran bu olay, kara ve deniz türlerinin büyük bir kısmını yok etmiştir.
Kretase-Paleojen Yok Oluşu (yaklaşık 66 milyon yıl önce): Dinozorların yok olduğu dönemdir. Bu yok oluş, dünya ekosistemlerinde köklü değişikliklere neden olmuş ve memelilerin egemenliğini başlatmıştır.
Modern Dönemde Türlerin Yok Oluşu
Dünya tarihi boyunca doğal nedenlerle birçok canlı türü yok olurken, modern dönem ile birlikte insan faaliyetleri de bu sürece önemli ölçüde etki etmeye başladı. Sanayi devrimi, tarım alanlarının genişlemesi, ormansızlaşma, aşırı avlanma, iklim değişikliği ve kirlilik gibi insan faaliyetleri, türlerin neslinin tükenmesini hızlandırmıştır.
Bilim insanları, günümüzde devam eden Altıncı Kitlesel Yok Oluş sürecine dikkat çekiyor. Bu süreç, esas olarak insan aktivitelerinin neden olduğu biyolojik bir kriz olarak tanımlanıyor. Dünya üzerindeki birçok hayvan ve bitki türü, hızla yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Modern dönemde soyları tükenme tehlikesi yaşayan veya tamamen tükenen bazı türler şunlardır:
- Beyaz Gergedan
- Sumatra Kaplanı
- Deniz Kaplumbağaları
- Dev Panda
- Kuzey İspanyol Yaban Keçisi
- Kar Leoparı
Bu türlerin çoğu, habitat kaybı, avlanma, iklim değişikliği gibi faktörler nedeniyle tehlike altında bulunmaktadır.
Soyu Tükenme Tehlikesiyle Karşı Karşıya Olan Türler
Günümüzde, dünya genelinde Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN) tarafından düzenli olarak güncellenen Kırmızı Liste'ye göre binlerce tür, nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya. Bu türler arasında memeliler, kuşlar, sürüngenler ve bitkiler yer almakta. IUCN’nin değerlendirmesine göre, dünya üzerinde yaşamış olan yaklaşık 2 milyon canlı türünden 99%'u şu anda yok olmuş durumda. Ancak, şu anda yaşayan türlerin birçoğu da hızla bu listeye ekleniyor.
Kim Milyoner Olmak İster: Yarışmacıya Zorlayıcı Bir Soru
8 Eylül Pazar günü ATV’de yayınlanan Kim Milyoner Olmak İster programındaki bu soru, yarışmacının 300 bin TL değerindeki sorusuydu. Kenan İmirzalıoğlu tarafından yöneltilen bu soru, izleyicilere de dünya üzerindeki biyolojik çeşitlilik ve yaşamın kırılganlığını bir kez daha hatırlattı. Doğru cevap olan D) %99, dünya üzerindeki canlı türlerinin büyük bir kısmının neslinin tükendiğini ve hayatın sürekli değişen koşullara uyum sağlama mücadelesini vurguluyor.
Dünya tarihi boyunca yaşamış olan canlı türlerinin yaklaşık %99'u artık varlığını sürdürememiş ve soyu tükenmiştir. Bu oran, dünya üzerinde biyolojik çeşitliliğin ne kadar büyük bir değişim geçirdiğini ve her canlının hayatta kalmak için verdiği mücadelenin önemini ortaya koyuyor. Kim Milyoner Olmak İster yarışmasında sorulan bu soru, dünya tarihi hakkında merak uyandıran bir konuyu ele alarak hem yarışmacıları hem de izleyicileri düşündürdü.
