Erken emeklilik hayali kuran binlerce çalışan için kötü haber geldi. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), yıpranma hakkı olarak bilinen fiili hizmet süresi zammı uygulamasında önemli bir kısıtlamaya gitti. 4.873 meslek grubu, erken emeklilik imkanının dışında bırakıldı.
Yıpranma Hakkında Ne Değişti?
Ağır ve tehlikeli işlerde çalışanlara sağlanan yıpranma hakkı, çalışanların her 360 günlük çalışmasına ek süre kazandırıyor ve emeklilik yaşını düşürüyordu. Ancak SGK, yapılan incelemeler sonucunda, bu haktan haksız şekilde yararlanan meslek gruplarını tespit etti.
Yeni düzenlemeyle birlikte; aşçı, sekreter, bekçi, danışman, oda başkanı, banka müdürü, yazılım koordinatörü, meyve-sebze toptancısı, öğretmen, müftü, tercüman, matematikçi, veteriner gibi mesleklerde çalışanlar yıpranma hakkından yararlanamayacak.
4.873 Meslek Listeden Çıkarıldı
SGK'nın yayımladığı "kısıtlanan meslek kodu listesi" ile toplamda 4.873 meslek için erken emeklilik kapısı kapandı. Liste oldukça geniş tutuldu. Sadece gerçekten riskli ve yıpratıcı işlerde çalışanlar fiili hizmet süresi zammından yararlanabilecek.
Özellikle yangın söndürme, yeraltı madenciliği, TSK ve emniyet gibi kritik görevlerde çalışanlar bu haktan faydalanmaya devam edecek. Ancak, aynı işyerinde çalışan ancak riske maruz kalmayan pozisyonlardaki personel için erken emeklilik söz konusu olmayacak.
Kimler erken emekli olabilecek?
SGK tarafından yayınlanan güncel listeye göre, aşağıdaki meslek gruplarında çalışanlar bu avantajdan yararlanabiliyor:
✔ Yeraltı maden işçileri
✔ Demir-çelik fabrikalarında çalışanlar
✔ Asit üretim tesislerinde görev yapanlar
✔ Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) personeli
✔ Sahil Güvenlik Komutanlığı personeli
✔ Emniyet teşkilatı ve MİT çalışanları
✔ Ceza infaz kurumlarında görev yapanlar
✔ Basın ve yayın sektöründe çalışan gazeteciler
✔ Su altı çalışanları ve dalgıçlar
✔ Çimento fabrikalarında çalışanlar
✔ Termik santral çalışanları
✔ Sağlık sektöründe radyasyon riski altında çalışanlar
✔ Cam ve cam sanayi işçilerinin belirli bölümleri
Yıpranma Hakkı Nedir?
Fiili hizmet süresi zammı, halk arasında bilinen adıyla yıpranma hakkı, çalışanların zor, tehlikeli ve yıpratıcı işlerde geçirdikleri her 360 günlük süre karşılığında ilave gün kazanmasını sağlıyor. Bu ilave günler emeklilik prim gününe ekleniyor ve belli bir kısmı da emeklilik yaşından düşülüyor.
En fazla 5 yıl ilave hizmet süresi kazanılabiliyor. Bu sürenin yarısı, en fazla 3 yıl olmak kaydıyla emeklilik yaşından indiriliyor.
İşverenlere Bildirim Uyarısı
SGK, işverenlere de yanlış meslek bildirimi yapmamaları konusunda uyarıda bulundu. Hatalı bildirim yapılan çalışanlar, ileride emeklilik sürecinde ciddi sorunlarla karşılaşabiliyor.
Yeni düzenleme sonrası milyonlarca çalışanın gözü SGK’nın yayımlayacağı detaylı liste ve uygulama kılavuzunda.