Petrol Yükselirse Ne Olur? TCMB’den Çarpıcı Senaryo
Petrol fiyatları yükselirse sadece pompaya değil, mutfağa ve pazara da yansıyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), yayımladığı son analizde olası bir petrol fiyatı artışının Türkiye üzerindeki domino etkisini gözler önüne serdi. Özellikle 10 dolarlık artış senaryosu, ekonomide zincirleme bir etki yaratıyor.
Akaryakıt Zammı Sadece Başlangıç: Maliyet Her Yere Yayılıyor
TCMB’nin teknik analizine göre, petrol fiyatı 10 dolar yükseldiğinde tüketici enflasyonu yaklaşık 1,6 puan artıyor. Ancak bu artış sadece benzin ve motorin fiyatlarına değil, ulaşım, gıda lojistiği, ambalaj, plastik ve temizlik ürünleri gibi birçok kaleme yansıyor. Yani pompadaki zam, marketteki etikete dönüşüyor.
Vergi Sistemi ve Kur Etkisi: Zamları Katlayabilir
Analizde, vergi yapısının ve döviz kurundaki oynaklığın da bu süreci daha karmaşık hale getirdiği belirtiliyor. Döviz kuru yükseldikçe, ithalat maliyetleri artıyor ve bu da zamların daha hızlı ve yüksek oranlı gerçekleşmesine neden olabiliyor
Cari Açık Alarm Veriyor: 2,6 Milyar Dolar Ek Yük
Petrol fiyatlarındaki artış, sadece vatandaşın cebini değil, Türkiye’nin dış ticaret dengesini de sarsıyor. Her 10 dolarlık yükseliş, cari açığı yaklaşık 2,6 milyar dolar artırıyor. Bunun nedeni, ithalata ödenen faturanın kabarması. Petrol ihracat gelirleri bu açığı biraz azaltıyor ama aradaki fark büyüyor.
TCMB’den “Kara Senaryo” Uyarısı: Tetikte Olunmalı
Merkez Bankası uzmanları, bu gelişmeleri “kara senaryo” olarak nitelendiriyor ama hâlâ “yönetilebilir” olduğunu savunuyor. Yine de jeopolitik riskler ve küresel piyasa şokları, ekonomiyi daha kırılgan hale getirebilir. Bu nedenle enerji fiyatları yakından takip edilmeli.
