Yatırım dünyasında artık yalnızca şirketin kâr açıklaması ya da hisse fiyatının yükselişi yeterli bir başarı ölçütü değil. Gerçek başarı, şirketin sahip olduğu kaynakları ne kadar verimli kullandığıyla doğrudan ilişkili. Bu noktada devreye giren en kritik göstergelerden biri özsermaye kârlılığı (ROE).
2025’in ilk yarısı, bazı şirketlerin bu göstergede yalnızca sektörel ortalamaları aşmakla kalmayıp, yatırımcısına ciddi kazançlar sunduğu bir dönem oldu. Bankacılıktan ulaştırmaya, enerjiden sigortaya kadar birçok sektördeki performans, şirketlerin sadece ne kadar kâr ettiği değil, nasıl kâr ettiği sorusuna da net yanıtlar verdi.
Özsermaye Kârlılığı Neden Önemlidir?
Özsermaye kârlılığı (ROE), bir şirketin sahip olduğu özkaynakları kullanarak ne kadar net kâr üretebildiğini gösterir. Yüzde 20’lik bir ROE, her 100 TL özkaynağın 20 TL net kâr yarattığını ifade eder. Bu oran, sadece kârlılığı değil, verimliliği ve sürdürülebilirliği de ölçer.
Şirketin faaliyetlerinden elde ettiği asıl değeri yansıtan ROE, yatırımcıya kârın niteliğini, kaynağını ve uzun vadeli potansiyelini analiz etme imkânı verir.
2025 İlk Yarısında ROE ile Öne Çıkan Şirketler
Sigorta: Listenin Zirvesinde
Türkiye Sigorta (TURSG): %32,4 ROE
Ak Sigorta, Ray Sigorta: Sektör genelinde yüksek oranlar
Sigorta sektörü, bu dönemin en verimli alanı oldu. Türkiye Sigorta, hem ROE hem de hisse performansıyla yatırımcısını memnun etti.
Bankacılık: Sürdürülebilir ve Dengeli Performans
Garanti (GARAN): %18
TSKB, Vakıfbank: %13 - %20 arası ROE
Bankacılık sektörü, düşük riskli ve istikrarlı özsermaye kârlılığıyla dikkat çekti. Sermaye verimliliği açısından güçlü bir denge sunan bu yapılar, orta-uzun vadeli yatırımcılar için güvenli limanlar olarak öne çıkıyor.
Enerji ve Altyapı: Sürpriz Başarı
Enerya Enerji (ENERY): %9,7 ROE | %238 hisse getirisi
Sermaye yoğun ve düşük kısa vadeli kârlılıkla bilinen enerji sektöründe Enerya, hem finansal hem de piyasa performansıyla kalıpları kırdı.
Ulaştırma: Karmaşık ama Kazançlı
Gür-Sel Turizm: %17 ROE
Pasifik Eurasia: %4 ROE | yüksek fiyat performansı
Ulaştırma sektöründe değişken dinamiklere rağmen özsermaye etkinliği sağlayan şirketler öne çıktı. Gür-Sel, sektörde istikrar sağlarken Pasifik Eurasia, düşük ROE’ye rağmen yüksek değer artışı sundu.
Savunma: Kârlılık Düşük, Getiri Yüksek
Aselsan (ASELS): %4,5 ROE | %214 hisse getirisi
Aselsan, özsermaye kârlılığı düşük olmasına rağmen yatırımcıya ciddi kazanç sundu. Bu, ROE’nin tek başına yeterli olmadığını; hisse performansının başka faktörlere de bağlı olduğunu gösterdi.
Yüksek ROE Her Zaman Düşük Risk Mi?
Kesinlikle hayır. Özsermaye kârlılığı yalnızca bir pencere sunar, manzaranın tamamı için:
Borçluluk oranı (finansal kaldıraç)
Net kâr marjı
Fiyat/Kazanç (F/K) oranı
Temettü politikası
Sermaye artırımı geçmişi
gibi göstergelerle birlikte değerlendirme yapılmalıdır.
Yüksek ROE, bazen kısa vadeli veya dönemsel kârlılık kaynaklı olabilir. Özellikle tek seferlik gelirlerin ya da yüksek borçla finanse edilen kazançların ROE’yi yapay şekilde şişirdiği durumlar yatırımcı için tuzak oluşturabilir.
Yatırımcılara Öneri: Profili Göz Önünde Bulundurun
Uzun Vadeli Yatırımcılar: ROE, şirketin zaman içinde değer üretip üretmediğini ölçmek için etkili bir göstergedir.
Kısa Vadeli Yatırımcılar: ROE, şirketin piyasa itibarı ve verimlilik algısı hakkında fikir verir.
Ancak her iki profil için de, ROE’nin sektörel ortalamalarla kıyaslanması ve tamamlayıcı finansal göstergelerle desteklenmesi kritik öneme sahiptir.
Verimli Sermaye, Değerli Kazanç
Kâr etmek elbette önemlidir, ancak o kârın nasıl elde edildiği, ne kadar sürdürülebilir olduğu ve hangi kaynaklara dayanarak üretildiği, artık yatırım kararlarında belirleyici bir yer tutuyor. 2025’in ilk yarısı, bu farkındalığın yatırımcılar açısından ne kadar kıymetli olduğunu bir kez daha gösterdi.
