2025 yılında yaşanan zirai don afetinden etkilenen çiftçilere yönelik destekleme ödemeleriyle ilgili karar Resmi Gazete’de yayımlandı. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yürütülecek süreç kapsamında, ürünleri zarar gören üreticilere T.C. Ziraat Bankası aracılığıyla ödeme yapılacak.
Hangi Dönemi Kapsıyor?
Destek ödemeleri, 1 Şubat–13 Nisan 2025 tarihleri arasında 65 ilde meydana gelen zirai don olaylarından etkilenen üreticileri kapsıyor. Bu tarihler arasında ürünlerinde yüzde 20 ve üzeri hasar tespit edilen çiftçiler destekten yararlanabilecek.
Destek Hangi Ürünler İçin Geçerli?
Karara göre, destekleme ödemesi şu ürünlerde hasar tespit edilen üreticilere yapılacak:
- Antep fıstığı
- Armut
- Ayva
- Badem
- Ceviz
- Elma
- Erik
- Fındık
- Kayısı
- Kiraz
- Limon
- Mandalina
- Portakal
- Şeftali/Nektarin
- Üzüm
- Vişne
Bu ürünlerdeki hasar oranı, Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) ve Doğal Afet Tespit Girişi Modülü üzerinden yapılan tespitlerle belirlenecek.
Destekten Kimler Yararlanabilecek?
Aşağıdaki koşulları sağlayan çiftçiler destekten faydalanabilecek:
13 Nisan 2025 (bu tarih dahil) itibarıyla ÇKS kayıtları bulunanlar
Tarım sigortası bulunmayanlar,
Sigortası olup don teminatı olmayanlar,
Don teminatı bulunan ancak tazminat alamayan üreticiler
Dikkat:
Kamu kurum ve kuruluşları bu destekten yararlanamayacak.
Kararın yayımından sonra tarım sigortası kapsamında tazminat aldığı kesinleşen üreticiler de destek dışı kalacak.
Gerçeğe aykırı beyanda bulunanlar hakkında yasal işlem başlatılacak ve ödemeler faiziyle birlikte geri alınacak.
Destek Tutarı Nasıl Hesaplanacak?
Ödemeler;
Hasar oranı,
Ürün cinsi,
Girdi maliyetleri dikkate alınarak hesaplanacak.
Bu çerçevede çiftçilere mahsul başına değil, zarar oranına göre değişen tutarlarda ödeme yapılacak.
Ödemeler Ne Zaman Yapılacak?
Tarım ve Orman Bakanlığı, 30 Nisan–24 Temmuz 2025 tarihleri arasında sisteme girilen verileri esas alarak hesaplamaları tamamlayacak.
Ödemeler, bakanlık tarafından elektronik ortamda Ziraat Bankası’na iletilecek ve banka üzerinden çiftçilerin hesaplarına aktarılacak.
Banka, ödediği destek tutarının %0,5’i oranında komisyon alacak.
Süreç Nasıl İzlenecek?
Bakanlık, destekleme ödemelerine ilişkin denetimleri sürdürecek. Destekten yararlanma şartlarını taşıyan çiftçiler, ilgili ödeme takvimi açıklandığında T.C. kimlik numarasıyla Ziraat Bankası üzerinden ödeme durumlarını sorgulayabilecek.
Özetle:
Destek dönemi: 1 Şubat – 13 Nisan 2025 arası yaşanan don afetleri
Kapsam: 65 il, 16 tarımsal ürün
Kayıt şartı: 13 Nisan 2025’e kadar ÇKS kaydı
Ödeme aralığı: Veriler 30 Nisan – 24 Temmuz arasında işlendi
Ödeme yöntemi: Ziraat Bankası üzerinden, bakanlık aktarımıyla
Başvuru yok, sistem otomatik işliyor: ÇKS ve hasar tespiti olan üreticiler değerlendirmeye alınıyor
